مقدمه، تصحیح و تعلیق نسخه خطی دیوان جلال عضد ( 8 هـ)

سید جلال الدین عضد یزدی، از شاعران قرن 8 هـ است که در شهر یزد متولد شد. درباره دوران کودکی و جوانی وی داستانهایی روایت کرده اند که به ظاهر ساختگی و مجعول است. در دوران جوانی به دربار آل اینجو در شهر شیراز رفت. پدرش کمال الدین / شمس الدین عضد یزدی از دولتمردان و شاعران زمان ابوسعید بهادر بوده که متاسفانه زندگی وی با عضدهای دیگر زمان خود خلط شده بود. با پیدا شدن نسخه نویافته دیوان اشعار وی از کتابخانه نورعثمانیه این ابهامات برطرف گردید. پسر جلال؛ یعنی نظام الدین معروف به ابن جلال نیز از شاعران قرن 8 هـ است که در این دفتر به شرح حال و بررسی اشعار پدر و پسر جلال یعنی عضد و ابن جلال بر مبنای گزارش مورّخان و تذکره نویسان و بر اساس اشعارشان پرداخته شده است. جلال عضد علی رغم مدّاحی آل اینجو بویژه ابواسحاق اینجو و تنی چند از رجال زمان خود، شاعری غزل سراست که ضمن پیروی از شیوه سعدی با ابیاتی شیوا و منسجم، افکار عاشقانه و ذوق عارفانه را به اوج خود رسانده است.در نگارش این پایان نامه از 26 نسخه خطی و چاپی که شامل 6 نسخه خطی دیوان اشعار، 11 نسخه خطی جنگ و مجموعه، 2 نسخه خطی تذکره، 6 تذکره چاپی و یک نسخه دیوان چاپی مغلوط و غیر منقّح وی استفاده شده است.در تصحیح این دفتر، نسخه خطی دیوان اشعار نویافته جلال عضد، مضبوط در کتابخانه نورعثمانیه به عنوان نسخه اساس قرار گرفت. در مواردی که در متن نسخه اساس افتادگیِ کلمه یا واژه ای مغلوط بوده از نسخه های دیگر استفاده شد. علامتهای اختصاری نسخه های مورد استفاده در پایان آخرین بیت (مقطع) هر قطعه شعر آورده شد و نسخه بدلها نیز به تقدّم تاریخ کتابت در پاورقی ثبت گردید. در بررسی به عمل آمده و بر مبنای آثار مورد استفاده، کل دیوان اشعار جلال عضد در این پایان نامه شامل 11 قصیده (374 بیت)، 282 غزل (2491 بیت)، 3 ترکیب بند (140 بیت)، 16 قطعه (65 بیت)، 54 رباعی (108 بیت) و 35 بیت مفردات بوده که در مجموع 3213 بیت شده است.